Diyet mi, Sağlıklı Beslenme Programı mı?

Son günlerde en çok tartışılan konulardan biri de beslenme planlarına verilecek isimler üzerine. Birçok kişi diyet kelimesini soğuk ve itici buluyor. Bu nedenle de sağlıklı beslenme programı demek daha mantıklı ve akılcı oluyor. Fakat birçok kişi ikisinin arasındaki ayrımı veya aynılığı bilmiyor.

Diyet denilince akla ilk gelen ne yazık ki zayıflama diyetleri ve yasaklar oluyor. Aslında diyet ile sağlıklı beslenme programı arasında anlam açısından bir fark olmadığının da bilinmesi gerekiyor. Diyet; kelime anlamı ile kişinin gün boyunca tükettiği besinlerin oluşturduğu yapıyı ve planı anlatıyor. Tıpkı beslenme programı gibi. Fakat diyet tedavisi (modern adı ile tıbbi beslenme tedavisi) çeşitli hastalıklarda uygulandığından ötürü, beslenme programı sağlıklı kişiler için daha uygun bir terim haline gelebiliyor.

Bu iki kelime için anlam karmaşası yaratmanın bir anlamı yok. Önemli olan sağlıklı beslenme alışkanlıklarının yaşam tarzı haline gelmesidir. Eğer akılcı besleniyorsanız, diyet veya beslenme programı ayrımına girmeden mutlu ve sağlıklı olarak yaşamaya devam edebilirsiniz.

Diyetin Popüleri Olmaz!

Popüler diyet modası almış başını gidiyor olsa da, aslında popüler diyet diye bir şey olmadığını söylesek çok şaşırır mısınız?

Popüler diyet adı verilen diyetler kişinin özelliklerine uygun hazırlanmamış olan, o an için bir takım reklamlar ile şişirilmiş olan standart diyetlerdir. Oysa diyetler ve beslenme programları kişiye özeldir. Akılcı beslenmek isteyen kişiler; yaşlarına, cinsiyetlerine, sağlık durumlarına ve beslenme alışkanlıklarına uygun bir beslenme programı tercih ederler ve standart diyet uygulamaktan kaçınırlar.

Popüler Diyetlerin Ortak Özellikleri

Düşük veya Çok Düşük Kalorili Olmaları

Standart diyetlerin ortak özellikleri birçoğunun düşük veya çok düşük kalorili olmasıdır. Kalorisiz açlık diyetleri de bu grupta incelenebilir. Standart diyetlerin bu özellikleri metabolizmanın yavaşlamasına neden olabilir. Metabolizmanın yavaşlaması ise sonraki dönemlerde kilo yönetiminin zorlaşmasına neden olan bir durumdur.

Sıkıcı Olmaları ve Uzun Sürdürülememeleri

Standart diyetler genelde aynı besinleri içerir ve bu besinleri değiştirme imkânı yoktur. Sürekli aynı besinleri tüketmek ise sıkıcı olur, aynı zamanda bireyi tek çeşit beslenmeye yöneltir. Bu nedenle de bu diyetleri uzun süre sürdürmek imkânsızdır.

Sağlıksız Olmaları ve Sağlığı Bozmaları

Popüler yani standart diyetlerin neredeyse tamamı sağlıksızdır. Uygulandıkları süre boyunca ve diyetler bırakıldıktan sonra bile sağlığa zararlı etkiler devam eder. Standart diyetler; metabolizmadan sindirim sistemine kadar birçok sistemde bozukluklar oluşturabilir. Kalp krizi ve ani ölüm riskini kat arttırabilir.

Verilen Kiloların Geri Dönüşlü Olması

Standart diyetler metabolizma da oluşturdukları deprem ile verilen kiloların geri alınmasına neden olur. Düşük kalorili balon diyetler ile verilen kilolar ödünçtür ve faizli olarak geri alınır. Uzun süre düşük kalori almaya alışmış olan beden, diyet bırakıldığında alınan yüksek kaloriler nedeni ile kilo almaya başlar.

Diyetisyen Nil Şahin Gürhan